به کلیه اموال و حقوقی که ارزش مادی داشته باشند دارایی گفته میشود. بسیاری از مردم دارایی را تنها پول، خانه، زمین و ماشین می‌دانند. در حالی که این موارد تنها یک دسته از داراییهای مطرح در حسابداری هستند. دسته دیگر دارایی‌ها قابل لمس نبوده و به داراییهای نامشهود شناخته می‌شوند. همواره شرکت‌ها ترکیبی از دارایی مشهود و نامشهود هستند؛ زیرا این ۲ ترکیب، روشی بهتر برای تنوع بخشیدن به ترازنامه سازمان است.
دارایی‌ها نقش تعیین‌کننده‌ای در تعیین ارزش خالص و ارزش عملیاتی یک کسب‌وکار دارند. یک شرکت یا سازمان می‌تواند در مدیریت صحیح داراییهای مشهود و نامشهود خود ترازنامه سالمی داشته باشد و موفقیت عملیاتی را تضمین کند. از این رو موفقیت در مدیریت دارایی به طور مستقیم ارزش سازمان را افزایش می‌دهد. در این مقاله از شرکت حسابداری حساب ۲۴ قصد داریم شما را با معانی دارایی مشهود و نامشهود بیشتر آشنا کنیم تا بتوانید تفاوت میان این ۲ دارایی را بهتر درک کنید.
دارایی مشهود (Tangible Asset) چیست؟
یکی از سؤالاتی که حسابداران با آن مواجه هستند تفاوت دارایی مشهود و نامشهود است؛ دارایی مشهود دارایی است که ارزش پولی و ماهیت فیزیکی داشته باشد. این دارایی‌ها به مواردی گفته میشود که یک شرکت در عملیات خود از آنها استفاده می‌کند و در واقع قابل لمس و قابل استفاده در دنیای واقعی هستند. داراییهای مشهود اغلب می‌توانند با مقداری پول معامله شوند و در طول زمان ممکن است ارزش آنها کاهش یا افزایش پیدا کند. از نمونه‌های داراییهای مشهود می‌توان به زمین، ساختمان، ماشین‌آلات یا موجودی کالا اشاره کرد.
دسته بندی داراییهای مشهود
داراییهای مشهود بسیار متنوع هستند. ماهیت دارایی مشهود به دو دسته داراییهایی که ماهیت فیزیکی دارند و داراییهایی که قابل لمس و دیدن هستند تقسیم میشود. با توجه به این ۲ ویژگی، می‌توان داراییهای مشهود را به انواع زیر طبقه‌بندی کرد:
- دارایی مشهود استهلاکپذیر
- دارایی مشهود استهلاک ناپذیر
- داراییهای مشهود با طول عمر کم
- داراییهای مشهود با طول عمر زیاد
دارایی نامشهود (Intangible Asset) چیست؟
در راستای درک معانی دارایی مشهود و نامشهود به تعریف دقیق‌تری از دارایی نامشهود می‌پردازیم. داراییهای نامشهود داراییهای غیرفیزیکی هستند که در بلندمدت مورد استفاده قرار میگیرند. از جمله این داراییهای می‌توان به حق ثبت اختراع، نام تجاری، علامت تجاری یا حق چاپ اشاره کرد. دارایی نامشهود به ارزش آینده شرکت می‌افزاید و می‌تواند بسیار ارزشمندتر از داراییهای مشهود باشد.
سودمندی دارایی نامشهود به‌خاطر ویژگی آنها نیست؛ بلکه این دارایی‌ها به دلیل حقوق و امتیازاتی که به همراه دارند مفید هستند. دارایی نامشهود در ابتدا در ترازنامه ثبت میشود و به سرمایه‌گذاران، اعتباردهندگان و بانک‌ها کمک می‌کند تا ارزش شرکت را ارزیابی کنند. رمزارزهایی مانند بیت‌کوین، دوج‌کوین، تتر و غیره نیز جز داراییهای نامشهود محسوب می‌شوند. برای آشنایی با قوانین مالیاتی مرتبط با داراییهای نامشهود، پیشنهاد میشود با یک مشاوره مالیاتی مشورت کنید.
دسته بندی داراییهای نامشهود
بعضی از داراییهای نامشهود با اینکه ماهیت فیزیکی ندارند؛ اما دارای استهلاک هستند. از این رو این فاکتور بر روی دستهبندی داراییهای نامشهود تاثیر می‌گذارد؛ به همین دلیل زمانی که این دارایی‌ها در ترازنامه ثبت می‌شوند باید قسمت مشخصی برای آنها در نظر گرفته شود. داراییهای نامشهود به دودسته قابل تشخیص و غیر قابل تشخیص تقسیم‌بندی می‌شوند.
داراییهای نامشهود | |
قابل تشخیص | این دارایی‌ها قابل تقسیم بوده و حتی می‌توان آنها را به فروش رساند؛ مانند حق اکتشاف، حق اختراع، حق‌تألیف، حق امتیاز، حق مالکیت فکری، عناوین و نام‌های تجاری، داراییهای مربوط به نرم‌افزار. |
| غیر قابل تشخیص | این دسته بخش جدایی‌ناپذیر از واحد تجاری به شمار می‌روند. در واقع این نوع دارایی‌ها به‌صورت فیزیکی قابل جداسازی از شرکت نیستند و ماهیت فیزیکی هم ندارند؛ مانند سرقفلی، برند و شهرت. |
تفاوت دارایی مشهود و نامشهود چیست؟
از تفاوت‌های اصلی داراییهای مشهود و نامشهود می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
تفاوت دارایی مشهود و نامشهود در استهلاک‌پذیری
مهم‌ترین تفاوت داراییهای مشهود و نامشهود در استهلاکپذیر بودن یا نبودن آنها است. داراییهای مشهود به غیر از زمین، استهلاکپذیر هستند و طی گذشت زمان از ارزش آنها کسر خواهد شد؛ درحالی‌که داراییهای نامشهود اغلب استهلاک ناپذیر بوده و مانند برندهای تجاری همیشه دارای ارزش است. ارزش این داراییهای نامشهود در طی زمان ممکن است بیشتر شود.
تفاوت دارایی مشهود و نامشهود در روش انجام
روش حسابداری و حسابداری مالیاتی این اموال تفاوت زیادی با روش حسابداری داراییهای ثابت مشهود ندارد در حالی که روش و مفهوم حسابداری دارایی نامشهود با این دو متفاوت است. داراییهای نامشهود در طول زمان بروز می‌شوند و گسترش پیدا می‌کنند. برای مثال اضافه شدن ارزهای دیجیتال به این نوع دارایی‌ها حاکی از تغییر در داراییهای نامشهود است.
تفاوت دارایی مشهود و نامشهود در نحوه ارزش‌گذاری
تفاوت دارایی مشهود و نامشهود به این صورت است که دارایی مشهود اغلب عمر محدودی دارند و در طول زمان فرسوده می‌شوند؛ اما این مورد برای داراییهای نامشهود مثل علامت تجاری یک واحد تجاری خریداری شده، صدق نمی‌کند. علاوه بر آن دارایی مشهود به عنوان دارایی در ترازنامه فهرست شده است، سپس ارزش آن دارایی در طول زمان مستهلک میشود؛ در حالی که دارایی نامشهود مانند برند یک شرکت در ترازنامه ظاهر نمی‌شود.
جمع بندی دارایی مشهود و نامشهود
محاسبه انواع دارایی‌ها در حسابداری اهمیت بالایی دارد که جهت تهیه گزارش و ترازنامه مورد استفاده قرار می‌گیرد. دارایی‌ها به دو نوع دارایی مشهود و نامشهود تقسیم می‌شوند. داراییهای مشهود اقلام فیزیکی متعلق به یک شرکت مانند ساختمان، زمین یا تجهیزات کامپیوتری هستند که از آنها برای تولید محصول و خدمات استفاده می‌کنند.
داراییهای نامشهود دارایی غیر پولی بوده که ماهیت فیزیکی ندارند و نمی‌توان آنها را لمس یا حس کرد. از نمونه‌های دارایی نامشهود می‌توان به علامت تجاری، ارزش برند، حق امتیاز، پروانه ثبت، جواز کسب، حق‌تالیف و سرقفلی اشاره کرد. ارزش داراییهای نامشهود همانند داراییهای مشهود چون ساختمان و زمین‌فیزیکی آشکار نیست اما می‌تواند مسیر موفقیت یک سازمان را تضمین کند و ارزشمندی آن را مشخص سازد.
داراییهای نامشهود به بقای یک کسب‌وکار کمک می‌کنند. بسیاری از مشاغل با تکیه بر داراییهای نامشهود خود می‌توانند درآمد بسیار بیشتری نسبت به رقبای خود کسب کنند. با مطالعه دقیق این مقاله می‌توانید اطلاعات بیشتری را در مورد انواع دارایی‌ها و تفاوت‌های آن به دست آورید یا برای آشنا شدن با نحوه انجام خدمات مالیاتی به سایر مقالات وبسایت حساب ۲۴ مراجعه کنید.
سوالات متداول در خصوص دارایی مشهود و نامشهود
داراییهای مشهود استهلاکپذیر به داراییهای گفته میشود که به طور معمول عمر مفید و اقتصادی محدودی دارند. در این دستهبندی، داراییهایی مانند وسایل نقلیه، ساختمانها و ماشین آلات قرار میگیرند. در حالت کلی زمانی که هزینه ثبت شده یک دارایی ثابت، به طور سیستماتیک کاهش یابد تا زمانی که ارزش دارایی ناچیز شود به عنوان استهلاک شناخته خواهد شد.
طبق استانداردهای حسابداری دارایی نامشهود در هر زمانی که به وجود آمده باشد در نهایت ارزش خود را از دست می‌دهد. برآورد عمر مفید داراییهای نامشهود بسیار دشوار است و در مواردی تعیین عمر مفید برای برخی از آنها امکان‌پذیر نیست. روش استهلاک داراییهای نامشهود، روش خط مستقیم است. این بدان معناست که بهای تمام شده دارایی را از ارزش اسقاط کم کرده؛ سپس بر عمر مفید برآوری تقسیم کنیم. ولی از آنجایی که داراییهای نامشهود قابل دیدن نیستند ارزش اسقاط برای آن در نظر گرفته نمی‌شود و فقط بهای تمام شده بر عمر مفید تقسیم میشود و مبلغ استهلاک به دست می‌آید.دارایی مشهود استهلاک پذیر چیست؟
نحوه محاسبه داراییهای نامشهود چگونه است؟
بدون دیدگاه